Sau khi đọc bài trên BBC Phim ca ngợi Tướng Giáp hủy chiếu “vì ế”, tôi xin góp vài ý từ kinh nghiệm cá nhân về việc chế độ này không cho trình chiếu phim tài liệu, vì sự ngưỡng mộ của tôi đối với Đại tướng.
Tôi chưa được xem phim ấy. Nên tôi chưa có thể phân tích về chất lượng kỹ thuật, mỹ thuật, về giá trị lịch sử khách quan của nó. Nhưng tôi xin nói thẳng: tôi khẳng định rằng, trong tình hình “hậu giàn khoan” hiện nay, khi hai đảng Cộng sản Việt Nam và Trung Quốc lại tạm thời ôm nhau, một phim như vậy bị hủy chiếu nhất định không phải vì ế, không phải vì lý do kinh doanh, mà chính vì lý do chính trị. Việc “ế” chỉ là hậu quả của một quyết định của một hay vài ông lớn trong bóng tối, như cái quyết định đã cấm chiếu phim của tôi cuối năm 2011. Nó cố ý. Nếu Nhà nước đầu tư mấy chục tỷ vào phim ấy, nếu nó được nhiều đạo diễn và mấy chuyên gia quay phim thực hiện, làm sao chính Nhà nước không có quảng cáo cho khán giả đến xem phim? Các cơ quan Nhà nước, Ban Tuyên giáo Trung ương biết tuyên truyền mà! Có VTV, VOV, và hơn 700 tờ báo chính thống… làm sao Nhà nước không tạo điều kiện để giới trẻ được học, được suy nghĩ về giai đoạn và các nhân vật lịch sử trong phim?
Hủy chiếu phim không phải chỉ là vấn đề tiêu phí thuế của dân. Dân Việt Nam quá quen điều đó rồi. Vấn đề lớn hơn là xúc phạm đạo diễn và hàng trăm người đã ra sức làm phim. Vấn đề lớn hơn nữa là xúc phạm những nhân vật lịch sử trong phim, đặc biệt một anh hùng có tầm quốc tế là Đại tướng Giáp,và gián tiếp cấm công dân Việt Nam quan tâm về lịch sử của Tổ quốc. Vì không ai có thể nói rằng đại đa số người Việt không quan tâm về Điện Biên Phủ, không yêu Bác Giáp. Hãy nhớ đến hàng triệu công dân đã tham gia lễ tang của Người dù một số ông lớn không nhiệt tình lắm nhưng bắt buộc phải chấp nhận…Tham gia lễ tang có cả nhiều người có thể không ưa – thậm chí chống – lập trường chính trị của Đại tướng luôn luôn “trung với Đảng” nhưng họ quý ông vì cái ý chí độc lập của ông đối với Trung Quốc. Hãy nhớ bao nhục nhã khi lễ tang chưa kết thúc mà chính quyền đã ra lệnh hạ cờ rủ để đón Thủ tướng Trung Quốc! Hãy nhớ cái vụ sách giáo khoa lịch sử ít nói về Điện Biên và không nói về Tướng Giáp! Các con sâu, các “thế lực thù địch” đích thật đang rúc sâu trong cái quả và tiếp tục ăn nó! Cái “âm mưu” lố bịch mới đây về “bài toán kinh doanh” như vụ “mất điện” tại triển lãm về cải cách ruộng đất, như vụ cúp điện tại khu du lịch Văn Thánh, v.v.đều có dấu bàn tay bẩn thỉu của bạn vàng và những kẻ phục vụ cho cái “đại cục” của nó vì cái ghế và cái túi của mình.
Còn về các giám đốc rạp, của nhà nước hay của tư nhân, với cái luận điệu “Không chiếu được vì không bán vé”, tôi xin không đánh giá cao lòng yêu nước của họ. Phim ấy không phải phim võ nghệ của Trung Quốc, cũng không phải phim chuyện tình yêu lãng mạn cá nhân. Nó là bộ phim về lịch sử của đất nước! Không phản đối khi nó bị hủy, không quảng cáo mà chỉ ngồi và chờ là bày tỏ lòng yêu nuớc kiểu “yêu nước nếu bán nước, không bán nước thì không yêu nước”.
Dù sao, tôi biết chắc rằng cuốn phim nhất định sẽ được chiếu trong tương lai gần đây, nhân dịp một giàn khoan mới sẽ tự mời thăm vùng biển đảo của Việt Nam. Lúc đó khán giả sẽ nghìn nghịt đến rạp để chỉ rõ cái nhục nhã của một số đồng chí cơ hội chủ nghiã trong bóng tối… đã“dũng cảm” đến mức cả gan biến một Người huyền thoại và một thắng lợi lịch sử thành một món hàng ế ẩm.
A. M. H. C. Q.
Tác giả gửi BVN.
(Tác giả viết trực tiếp bằng tiếng Việt)