Trần Ngọc Cư dịch từ http://news.yahoo.com/philippines-displays-ancient-maps-debunk-chinas-sea-claims-110706447.html
MANILA (Reuters) – Vào hôm thứ Năm, Philippines đã cho triển lãm hàng chục tấm bản đồ cổ, mà theo quan điểm các quan chức nước này, đã cho thấy chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc trên Biển Đông trước đây không hề bao gồm một bãi cạn tranh chấp hiện đang nằm ở vị trí trung tâm của một cuộc đối đầu gay gắt.
Thẩm phán Tối cao Pháp viện Philippines, ông Antonio Carpio (trái) đang chỉ vào một tấm bản đồ cổ trong cuộc triển lãm.
Philippines đang tranh chấp với Trung Quốc về một số vùng trên Biển Đông gồm cả Bãi cạn Scarborough, một khu vực được cho là có trữ lượng dầu lửa và khí đốt phong phú cũng như thủy sản.
Trung Quốc đã dùng vũ lực để giành quyền kiểm soát bãi cạn vào tháng Sáu 2012 và đã ngăn cấm ngư dân Philippines đến gần vùng đá trồi lên mặt biển này, vốn là một ngư trường phong phú.
Các quan chức Philippines nói rằng cuộc triển lãm bản đồ cổ này tại một trường đại học cho thấy rằng trong suốt thời gian gần 1000 năm, từ đời nhà Tống năm 960 đến cuối đời nhà Thanh đầu thế kỷ 20, lãnh thổ cực nam của Trung Quốc luôn luôn là đảo Hải Nam, nằm ngoài khơi bờ biển Trung Quốc.
“Chúng ta phải tôn trọng sự thật lịch sử, chứ không phải các dối trá lịch sử,” Thẩm phán Tối cao Pháp viện Philippines, ông Antonio Carpio, một người nghiên cứu sâu rộng các tranh chấp chủ quyền Biển Đông, đã phát biểu như vậy.
Ông cho rằng sự thật lịch sử đã được minh họa trên các tấm bản đồ cổ này, một cách chính thức lẫn không chính thức do các triều đại Trung Hoa vẽ ra.
Carpio cho biết rằng cuộc triển lãm này có thể được theo dõi trực tuyến và nó sẽ giúp mọi người tại các quốc gia có tuyên bố chủ quyền hiểu đuợc các sự thật lịch sử, “hoặc là để kềm hãm chủ nghĩa dân tộc cực đoan được nuôi dưỡng bởi những trí trá lịch sử hoặc là để nuôi hi vọng cho một cuộc dàn xếp tranh chấp công bằng và bền vững”.
Trung Quốc đòi hỏi chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông.
Brunei, Malaysia, Việt Nam và Đài Loan cũng có tuyên bố chủ quyền trên biển này, nơi một lượng hàng hóa trị giá 5 ngàn tỉ USD được tàu bè chuyển qua mỗi năm.
Các người tổ chức cuộc triển lãm nói rằng Bãi cạn Scarborough không hề xuất hiện trên bất cứ một tấm bản đồ cổ nào của Trung Quốc. Nhưng trên nhiều bản đồ cổ do người nước ngoài và người Philippines vẽ ra, kể từ năm 1636, vùng đá nổi lên mặt biển này luôn luôn được chứng minh thuộc chủ quyền Philippines.
Carpio, trong một bài thuyết trình trước đó, đã nói rằng bãi cạn này cũng được dùng làm bãi bắn cho quân lực Hoa Kỳ và Philippines từ thập niên 1960 đến thập niên 1980, nhưng cả Trung Quốc lẫn các nước khác không hề phản đối các cuộc thả bom diễn tập tại đây.
Tháng Sáu 2014, Bắc Kinh đã đưa ra một bản đồ chính thức mới nhất về lãnh thổ Trung Quốc nhằm tạo thêm ảnh hưởng cho các tuyên bố chủ quyền của mình tại Biển Đông.
Philippines, một đồng minh thân cận của Hoa Kỳ, đã đưa đơn kiện Trung Quốc trước Tòa Hòa giải Liên Hiệp Quốc tại La Hay, để làm rõ các quyền lợi của mình theo Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển.
Trung Quốc tuyên bố không tham gia toà án hòa giải. Người ta dự kiến một phán quyết của toà án quốc tế này sẽ được đưa ra vào cuối năm tới.
(Robert Birsel biên tập bản tin.)
Dịch giả gửi BVN.