Ngày 14-5-2014, tôi và một số phóng viên tự do đã trực tiếp đến khu công nghiệp VSIP1 và khu công nghiệp AMATAR tại tỉnh Đồng Nai.
Tại khu công nghiệp VSIP và các xí nghiệp xung quanh, đầu tiên chúng tôi đến nhà máy giày Thông Dụng của người Đài Loan, gặp công nhân của nhà máy đang tụ tập phía trước cổng. Họ vừa khóc vừa trình bày với chúng tôi: Khoảng 8 giờ 13-5, công nhân nhà máy đang làm việc bình thường, bất ngờ một nhóm khoảng 10 người, mình xăm, có thái độ hung dữ, tay cầm hung khí (dao, những thanh sắt lớn) xông vào nhà máy và lôi kéo họ đi biểu tình chống Trung Quốc, họ cho biết vì kêu gọi biểu tình chống Trung Quốc nên họ tham gia. Từ nhà máy Thông Dụng, bọn chúng dẫn dắt công nhân đến các nhà máy xung quanh tại khu công nghiệp, xâm nhập vào các nhà máy phía trước có để bảng tiếng Hoa, vào đập phá và lôi kéo những công nhân của nhà máy đó cùng nhập vào biểu tình.
Sau đó, chúng tôi qua khu công nghiệp AMATAR ở Đồng Nai, tất cả các nhà máy đều đóng cửa, một số công nhân tụ tập trước nhà máy, để chờ thông tin của nhà máy, nhưng chủ doanh nghiệp không có mặt, họ càng hoang mang thêm, trong lúc đó, bọn người trên trà trộn vào công nhân, có 3 người trèo tường cố vào nhà máy, lực lượng cảnh sát 115 xuất hiện, lúc 16g và trấn áp ngay, bắt giữ ba đối tượng, người đại diện công ty ra báo công nhân: nhà máy đóng cửa, công nhân giải tán, sau đó gia nhập vào đoàn biểu tình phản đối Trung Quốc trong khu công nghiệp với thái độ ôn hòa trật tự, có cảnh sát kèm theo bảo vệ an ninh cho họ.
Bất ngờ, cũng vào thời điểm này, chúng tôi nhận được điện thoại của người đại diện công ty SaiGon Furniture (của người Việt) tại P.An Phú , tỉnh Bình Dương (bên cạnh khu công nghiệp VSIP1), báo cho biết: một nhóm khoảng 30 tên xâm nhập nhà máy, đập phá và cướp đi một số dụng cụ sản xuất (máy đo độ ẩm, thước, …).
Từ sự quan sát cụ thể tại đây, chúng tôi ghi nhận lực lượng đập phá và đốt các nhà máy là do bọn côn đồ xách động, điều khiển. Công nhân chỉ là nạn nhân của bọn chúng, việc họ biểu tình chống Trung Quốc là một hành động yêu nước đáng trân trọng của những công nhân.
Hiện nay theo quan sát của chúng tôi, gần như toàn bộ khu công nghiệp Bình Dương, Đồng Nai đã đóng cửa, ngưng sản xuất. Từng tốp công nhân với túi xách, ba lô lên đường về quê.
Chúng tôi đề nghị chính quyền cương quyết trấn áp bọn côn đồ đã có những hành vi manh động trong thời gian qua tại các khu công nghiệp như: ép buộc công nhân đình công, đe dọa những công nhân biểu lộ những thái độ không đồng tình với chúng. Nếu lực lượng an ninh không cương quyết triệt phá, thì những hiện tượng mất an ninh tại khu công nghiệp sẽ còn tiếp diễn.
Đối với các chủ doanh nghiệp nước ngoài, chúng tôi kêu gọi, hãy tin tưởng chính quyền Việt Nam và công nhân Việt Nam luôn luôn hoan nghênh và ủng hộ kinh doanh tại Việt Nam.
Hy vọng đây là lần đầu và cũng là lần cuối cùng xảy ra tình trạng đáng tiếc như những ngày qua.
15-5-2014
H. K. B.
Tác giả gửi BVN.