Công an lực lượng ưu tú của chế độ. AFP
Những xung đột giữa dân chúng với bộ máy công lực ở Việt nam ngày càng mang tính bạo lực. Gần đây nhất là vụ bạo động tại xã Bắc Sơn, Hà Tĩnh. Bên cạnh đó, sự áp chế về tinh thần cũng đã và đang được sử dụng trong suốt chiều dài tồn tại của chế độ cộng sản.
Nhà nước cảnh sát
Xuất phát từ ý thức hệ đấu tranh giai cấp, tất cả các đảng cộng sản khi giành được chính quyền đều xây dựng một bộ máy công an rộng lớn để tiến hành cái gọi là đấu tranh giai cấp của họ. Người đầu tiên thành lập mô hình nhà nước cộng sản là Lenin định nghĩa nhà nước cộng sản một cách ngắn gọn là: “Nhà nước-dùi cui.”Tức là: Nhà nước chỉ là biện pháp cưỡng chế, đúng hơn là cơ chế đàn áp của một giai cấp đối với các giai cấp khác trong xã hội. Định nghĩa này được Milovan Djilas, người từng là nhân vật số hai của Đảng Cộng sản Nam tư trích dẫn trong tác phẩm Giai cấp mới của ông xuất bản hồi những năm 50 của thế kỷ trước.
Các số liệu được tiết lộ từ Trung Quốc cho biết kinh phí dành cho công an, mật vụ của nước này cao hơn cả số tiền dành cho quân đội.
Và nhà nước cộng sản tổ chức bộ máy công an mật vụ này cắm rễ sâu xuống đến từng làng xã ở thôn quê, hay các tổ dân phố ở đô thị. Sau khi Đông Đức bị sụp đổ, người ta biết được rằng cứ trong tám người dân của quốc gia này thì có một người không ít thì nhiều liên quan đến bộ máy công an.
Khi công an giao thông hành sự. Files photos
Ở Việt Nam chưa có số liệu nào được đưa ra, nhưng cũng sẽ dễ thấy hình ảnh của bộ máy ấy dàn trải khắp nơi, từ các phòng công an có ký hiệu đứng đầu là chữ P, các loại công an từ bộ, từ tỉnh, cho đến dân phòng ở những khu phố. Qua những hình ảnh từ những cuộc biểu tình bị đàn áp, đôi khi người ta thấy số nhân viên công an, an ninh với đủ loại sắc phục còn đông hơn cả những người biểu tình.
Qua những phương tiện thông tin đại chúng hiện đại, hình ảnh đàn áp bằng bạo lực của công an dễ dàng được nhận thấy, từ chuyện lôi kéo người biểu tình, người nông dân đòi đất lên xe, cho đến gần đây là việc trấn áp của hàng trăm công an tại Bắc Sơn, Hà Tĩnh.
Sự gieo rắc sợ hãi
Nhưng bên cạnh đó còn có một sự áp bức tinh thần khó thấy hơn. Sự áp bức này gieo rắc sự sợ hãi và thường xuyên nhắm tới những người trí thức.
Người chủ trương trang mạng Bauxite Việt Nam là Giáo sư Nguyễn Huệ Chi đã viết rằng ông cùng các đồng sự đã suy nghĩ trắng đêm trước khi ra đời trang mạng này, vì lo ngại sẽ bị cơ quan công quyền khép tội. Nhưng dù đã cẩn thận như vậy, trang mạng chuyên đưa những phản biện xã hội chính trị này cũng đã hơn một lần bị công an kiểm tra máy tính, nhằm tìm những tài liệu mà họ cho là có ảnh hưởng tới an ninh nhà nước.
Gia đình của những người bị công an nhắm tới cũng thường được cơ quan công an sử dụng để làm công cụ trấn áp những người đối kháng. Giáo sư Đoàn Viết Hoạt kể lại cơ quan công an đã sử dụng gia đình ông ra sao để trục xuất ông sang Hoa Kỳ:
Khi công an giải tỏa đất đai. Files photos
“Thế là họ đưa nhà tôi từ bên Mỹ về, vào thẳng trong trại để thuyết phục tôi đi. Các con tôi và các bạn tôi cũng muốn tôi đi bởi vì họ lo sức khỏe của tôi, đã bốn năm không có tin tức gì hết. Thậm chí nhà tôi còn lo là liệu tôi có ngồi xe lăn không.
Vì những lời thỉnh cầu như vậy nên tôi đồng ý đi, thì họ lại bắt làm một đơn xin đặc xá để xuất ngoại chữa bệnh, thì tôi không chấp nhận. Tôi nói chỉ làm đơn xuất ngoại chữa bệnh thôi chứ không đặc xá. Ba lần như vậy. Cuối cùng thì họ không bắt tôi làm đơn nữa.”
Những chuyện viết đơn, hoặc ký xác nhận là việc mà công an hay sử dụng với những người đối kháng. Mới đây nhà văn Phạm Đình Trọng bị cơ quan công an mời lên để ký…những bài ông đã viết với chính tên của ông.
Sự kiểm soát và gieo rắc sợ hãi về tinh thần như thế được mở rộng ra trong cả giới sinh viên Việt nam đang du học ở nước ngoài để kiểm soát họ và ngăn cản những sinh hoạt chính trị, tinh thần của họ. Sinh viên Nguyễn Tường từ Đài Loan cho chúng tôi biết:
“Du học sinh ở đây thành lập những nhóm và có những đảng viên cài cắm vào, hoặc là những người mang hơi hướng bảo thủ, cộng sản.
Họ có lập hồ sơ để biết những hoạt động ở nước ngoài thế nào. Em cũng bị rắc rối vì họ áp lực lên gia đình. Gia đình em báo là em không được tham gia những hoạt động chính trị, hay diễn đạt những tư tưởng trái với nhà nước lên những trang công cộng như là Facebook.
Họ cai trị bằng cách gieo rắc sợ hãi, lên mình và lên cả người thân và gia đình nữa. Và đó là cái em đang lo.”
Cái đạp vào công lý của một chế độ công an trị. RFA files
Sự áp chế tinh thần đó bao gồm cả triệt hạ nguồn sống, đe dọa về tinh thần và thể xác. Mục sư Nguyễn Trung Tôn, từ Thanh Hóa cho phóng viên Anh Vũ biết như vậy về hoàn cảnh gia đình ông.
Và đối với nhiều trí thức thì sự áp chế tinh thần còn khủng khiếp hơn cả bạo lực. Sau lần làm việc với cơ quan công an, nhà văn Phạm Đình Trọng cho chúng tôi biết:
“Thế nhưng mà cái bạo lực bằng cơ bắp, bằng dùi cui nó không nguy hiểm bằng bạo lực tinh thần anh ạ. Công an sử dụng bạo lực với người dân, đánh chết chỗ nọ chỗ kia thì cũng đã là nguy hiểm, nhưng mà cái bạo lực mà công an cứ hành người dân, cứ gọi lên gọi xuống thì đó là một thứ bạo lực tinh thần. Cái bạo lực ấy còn độc ác và nguy hiểm nhiều lần hơn cái bạo lực bằng cơ bắp và dùi cui.”
Để kết thúc, chúng tôi xin mượn lời Milovan Djilas, ông nói rằng những yếu kém về nội tại của mô hình cộng sản về kinh tế và xã hội làm cho những người cộng sản cần có một tổ chức đồng nhất về tư tưởng. Và do đó, theo ông, chính là nguyên nhân của sự áp chế tinh thần của các nhà nước với bộ máy công an khổng lồ của họ.
K. H.
Nguồn: http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/sprit-terror-04162014134014.html