Một người bán báo trước cửa Tòan án Hà Nội. AFP /Hoang Dinh Nam
Hôm qua 13/1/2011, Ủy ban Bảo vệ Nhà báo (CPJ) của Mỹ đã ra một thông cáo bày tỏ mối quan ngại về việc chính phủ Hà Nội vừa ban hành nghị định về Quy định xử phạt hành chinh trong hoạt động báo chí, xuất bản.Nghị định này được ban hành ngày 6/1/2011, tức là vài ngày trước khi khai mạc Đại hội Đảng, dự trù nhiều biện pháp xử phạt các nhà báo và blogger viết về những vấn đề được coi là nhạy cảm liên quan đến an ninh quốc gia.
Do Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng ký và sẽ có hiệu lực kể từ ngày 25/2/2011, nghị định ghi rõ là những nhà báo nào đăng những thông tin “không được phép” hoặc không phù hợp với “quyền lợi của nhân dân” có thể bị phạt đến 40 triệu đồng.
Uỷ ban Bảo vệ Nhà báo cho biết, nghị định nói trên “nhằm tăng cường sự kiểm soát của Chính phủ lên các phương tiện truyền thông, vốn đã được quy định rất chặt chẽ và thường xuyên bị trấn áp”. Ủy ban Bảo vệ Nhà báo đặc biệt lên án một điều khoản trong nghị định buộc phóng viên phải nêu rõ nguồn cung cấp thông tin và cấm sử dụng bí danh. Trong bản thông cáo, Ủy ban Nhà báo còn lên án việc nghị định cũng nhắm vào giới blogger, trong đó có nhiều người phải dùng bí danh viết bài để tránh bị đàn áp.
Theo hãng tin AFP, một số tờ báo Việt Nam đã từng chỉ trích văn bản đầu tiên của nghị định này, ban hành vào năm ngoái, chẳng hạn như tờ Thanh niên đã trích lời Luật sư Trịnh Thanh nói rằng, các nhà báo phải được quyền bảo vệ nguồn cung cấp thông tin của họ khi điều tra về các vụ tham nhũng. Một trong những phóng viên của báo này là Nguyễn Việt Chiến đã bị kết án 2 năm tù vào năm 2008 với tội danh “Lợi dụng chức vụ quyền hạn khi thi hành công vụ”, vì đã tham gia điều tra vụ PMU 18. Cũng trong vụ này, nhà báo Nguyễn Văn Hải của tờ Tuổi trẻ thì bị án tù treo.
Trong bản thông cáo, Ủy ban Bảo vệ Nhà báo cũng nhắc lại rằng tổ chức này đã từng xếp Việt Nam là quốc gia tệ hại thứ sáu đối với giới blogger và hiện ít nhất 5 blogger viết bài có nội dung chính trị trong số hàng chục nhà hoạt động đang bị giam giữ vì những tội danh liên quan đến an ninh quốc gia, như “tuyên truyền chống Nhà nước” và “lợi dụng các quyền tự do dân chủ”.
T. P.