Gần đây, những người có thẩm quyền của các dự án khai thác bauxite ở Tây Nguyên đã hùng hổ tuyên bố “hồ bùn đỏ có thể chịu đựng được động đất cấp 7 cấp 9” nhằm trấn an dư luận sau sự cố hồ bùn đỏ ở Hungary.
Tiếp đến, GS-TS Nguyễn Chiến – Viện trưởng Viện Khoa học Thủy lợi – đơn vị được Bộ Công Thương chỉ định thẩm định thiết kế hồ bùn đỏ – cũng khẳng định: “Với thiết kế và giải pháp kỹ thuật của nhà thầu thì đảm bảo vượt ngưỡng tiêu chuẩn an toàn”!
Để rộng đường dư luận, chúng tôi xin ghi lại những thiệt hại của những trận động đất từ cấp 6 trở lên đã xảy ra từ thập niên 1990 đến nay để quý độc giả có thể tham khảo và nhận định.
Hình 1: Động đất ở Mỹ năm 1994
http://www.smate.wwu.edu/teched/geology/GeoHaz/eq-columns/eq-colunms-10.JPG
Cấp 6.7
Độ sâu của tâm chấn: 19 km
Thiệt hại nhân mạng: 57 người
Bị thương: 8.700 người
http://en.wikipedia.org/wiki/1994_Northridge_earthquake
2: Động đất ở Kobe, Nhật Bản năm 1995
http://www.instant-ramen.net/2009/01/going-to-japan-beware-of-earthquakes/
Động đất ở Nhật Bản: Ngày 17 tháng 1 năm 1995
Cấp 6.8 (tính theo Mỹ), 7.3 tính theo Nhật Bản
Độ sâu của tâm chấn: 16 km
Thiệt hại nhân mạng: 6.434 người
Bị thương: không liệt kê
http://en.wikipedia.org/wiki/Great_Hanshin_earthquake
Hình 3: Động đất ở Hy Lạp năm 1999
http://www.world-housing.net/whereport1view.php?id=100048
Động đất ở Hy Lạp: Ngày 7 tháng 9 năm 1999
Cấp 6.0
Độ sâu của tâm chấn: 10 km
Thiệt hại nhân mạng: 143 người
Bị thương: 1.600 người
http://en.wikipedia.org/wiki/1999_Athens_earthquake
Hình 4: Động đất ở Thổ Nhĩ Kỳ năm 1999
http://money.ca.msn.com/savings-debt/gallery/gallery.aspx?cp-documentid=23279413&page=1
Động đất ở Thổ Nhĩ Kỳ: Ngày 17 tháng 8 năm 1999
Cấp 6.7
Độ sâu của tâm chấn: 17 km
Thiệt hại nhân mạng: 17.127 người
Bị thương: 43.953 người
http://en.wikipedia.org/wiki/1999_%C4%B0zmit_earthquake
Hình 5: Động đất ở Đài Loan năm 1999
http://blog.rti.org.tw/english/2009/09/15/time-traveler-10th-anniversairy-of-the-921-earthquake/
Động đất ở Đài Loan: Ngày 21 tháng 9 năm 1999
Cấp 7.6
Độ sâu của tâm chấn: 8 km
Thiệt hại nhân mạng: 2.416 người
Bị thương: 11.441 người
http://en.wikipedia.org/wiki/921_earthquake
Hình 6: Động đất ở Iran năm 2003
http://www.life.com/image/2842451
Động đất ở Iran: Ngày 26 tháng 12năm 2003
Cấp 6.6
Độ sâu của tâm chấn: 10 km
Thiệt hại nhân mạng: 26.271 người
Bị thương: 30.000 người
http://en.wikipedia.org/wiki/2003_Bam_earthquake
Hình 7: Động đất ở Tứ Xuyên, Trung Quốc năm 2008
http://www.drgeorgepc.com/Earthquake2008ChinaSichuan.html
Động đất ở Trung Quốc: Ngày 12 tháng 5 năm 2008
Cấp 8.0
Độ sâu của tâm chấn: 19 km
Thiệt hại nhân mạng: 68.712 người
Mất tích: 17.921 người
Bị thương: 374.643 người
http://en.wikipedia.org/wiki/2008_Sichuan_earthquake
Hình 8: Động đất ở Haiti năm 2010
http://www.davelabaw.com/Haiti-Earthquake/Page4.htm
Động đất ở Haiti: Ngày 12 tháng 1 năm 2010
Cấp 7.0
Độ sâu của tâm chấn: 13 km
Thiệt hại nhân mạng: 92.000-230.000 người
http://en.wikipedia.org/wiki/2010_Haiti_earthquake
Hình 9: Động đất ở Chile năm 2010
http://www.worldcatastrophe.com/reference/major-earthquakes/chile-earthquake-2010/
Động đất ở Chile: Ngày 27 tháng 2 năm 2010
Cấp 8.8
Độ sâu của tâm chấn: 35 km
Thiệt hại nhân mạng: 521 người. Mất tích 56 người
Bị thương: Không liệt kê
http://en.wikipedia.org/wiki/2010_Chile_earthquake
Hình 10: Máy móc tạo ra độ rung và thiết bị đo đạc khả năng chịu động đất của kết cấu tại trường đại học Berkeley, Mỹ
http://www.nsf.gov/news/special_reports/nees/lab_ucbe.jsp
Hình 11: Máy móc tạo ra độ rung và thiết bị đo đạc khả năng chịu động đất của kết cấu tại trường đại học Cornell, Mỹ
http://www.nsf.gov/news/special_reports/nees/lab_cornell.jsp
Hình 12: Máy móc tạo ra độ rung và thiết bị đo đạc khả năng chịu động đất của kết cấu tại trường đại học Cornell, Mỹ
http://www.nsf.gov/news/special_reports/nees/cornell_top.htm
Hình 13: Máy móc tạo ra độ rung và thiết bị đo đạc khả năng chịu động đất của kết cấu tại trường đại học Minnesota, Mỹ
http://www.nsf.gov/news/special_reports/nees/minnesota_top.htm
Động đất có thể di chuyển cả nền móng của công trình. Do vậy, để tính được kết cấu của một công trình như nhà xưởng, cầu đường bộ, đập thủy lợi, hay đập hồ nước có chịu đựng được động đất hay không, các kỹ sư thiết kế không chỉ dựa vào những lý thuyết, tính toán trên giấy tờ, mà còn phải dùng những máy móc gây rung chuyển tác động đến nền móng của công trình. Trên đây là một số hình ảnh những máy móc thiết bị để gây rung chuyển và đo đạc khả năng chịu động đất của kết cấu nền móng có khả năng chịu đựng được động đất.
Mỹ là một nước có nền kỹ thuật khoa học hàng đầu mà cũng không dám chỉ dựa vào “tính trên giấy, tính trên miệng” khi thiết kế chống động đất cấp 7 cấp 9. Do vậy, chỉ dựa vào cách tính miệng của ông Nguyễn Mạnh Quân mà các hồ bùn đỏ có thể chịu đựng được động đất cấp 7, cấp 9 thì các dự án khai thác bauxite chỉ là một canh bạc liều mạng.
N. Đ. V. X.
Tác giả gửi trực tiếp cho BVN