Hôm thứ Bảy, Bộ Công an cùng với Tổng cục An ninh 2 họp báo, công bố việc bắt giữ luật gia Cù Huy Hà Vũ vì cáo buộc “Tuyên truyền chống Nhà nước Xã hội chủ nghĩa Việt Nam” theo điều 88 Bộ Luật Hình sự”.
Thứ trưởng Công an và Phó tổng cục trưởng Tổng cục An ninh 2 cũng xác nhận phụ nữ cùng phòng với ông Cù Huy Hà Vũ không phải là gái mại dâm, nhưng buộc trách nhiệm quan hệ bất chính cho nhà luật gia từng đòi kiện Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.
Thanh Trúc phỏng vấn vợ của ông Cù Huy Hà Vũ, luật sư Nguyễn Thị Dương Hà, được bà cho biết đã nhờ một luật sư bảo vệ pháp lý cho chồng. Bà Hà nói:
“Tôi cũng biết chồng tôi làm những việc là viết đơn kiện Thủ tướng, hay là ra những bài báo hoặc bài phỏng vấn mà các đài báo đã đưa tin, thì tôi nghĩ thực sự cũng không bất ngờ lắm, thế nhưng việc diễn ra quá là nhanh.
Chuyện người ta dựng lên, dàn cảnh hay như thế nào thì tôi nghĩ tự cái sự việc cũng đã nói lên tất cả.
LS Nguyễn Thị Dương Hà
Khi người ta đến nhà đọc lệnh như thế thì tôi đề nghị cho tôi xem vì người ta không cho tôi photo. Tôi ghi chép lại được là người ta bắt khẩn cấp chồng tôi vì nghi phạm điều 88 Bộ Luật Hình Sự là tàng trữ rồi lật đổ chính quyền nhân dân, v.v.
Thế thì tôi hiểu, tại vì lúc sáng thì nói là mại dâm, mấy tiếng đồng hồ sau thì lại thấy là đổi tội danh như thế. Nghề nghiệp của tôi cũng cho tôi cái kinh nghiệm là không nên nói một cái gì mà mình chưa biết chắc chắn, nhất là những lúc rất nhạy cảm như thế này.
Nhưng tôi tin tưởng ở chồng tôi và tôi hiểu đấy là một sự gài bẫy, tôi hiểu là như thế và cuối cùng thì đúng là như thế. Chuyện người ta dựng lên, dàn cảnh hay như thế nào thì tôi nghĩ tự cái sự việc cũng đã nói lên tất cả.
Cá nhân thì tôi và em gái của chồng tôi, theo luật, đã viết đơn bảo lãnh cho chồng tôi ra và đã gởi vào lúc 13 giờ chiều hôm nay mùng 6 tháng 11 ở cơ quan công an điều tra”.
Chờ chấp thuận bào chữa
LS Cù Huy Hà Vũ. (Hình do LS cung cấp.)
Luật sư Nguyễn Thị Dương Hà đã nhờ luật sư Trần Đình Triển bảo vệ pháp lý cho ông Cù Huy Hà Vũ. Từ văn phòng luật sư Vì Dân, luật sư Trần Đình Triển khẳng định ông đã nhận lời:
“Trên cơ sở lời mời của chị Nguyễn Thị Dương Hà, mời văn phòng luật sư Vì Dân và đích danh mời tôi thì sáng hôm nay tôi đã nhận lời. Tôi đã làm thủ tục với cơ quan an ninh điều tra của Bộ Công an, đã gởi tất cả những thủ tục theo qui định của pháp luật Việt Nam cho cơ quan an ninh điều tra, để bào chữa cho anh Cù Huy Hà Vũ từ giai đoạn khởi tố bị can.
Căn cứ vào qui định của Bộ Luật Tố tụng hình sự, kể từ ngày gởi sau đó đến ba ngày thì cơ quan tiến hành tố tụng là Công an hay Tòa án hay Viện Kiểm sát, tùy theo từng giai đoạn – mà giai đoạn này là giai đoạn điều tra – nhận được thì phải có văn bản trả lời cho luật sư là chấp thuận hay không chấp thuận, để luật sư bào chữa cho bị can bị cáo”.
Thanh Trúc: Thưa ông, nếu trường hợp bên cơ quan công quyền không chấp thuận cho ông bào chữa cho tiến sĩ luật Cù Huy Hà Vũ?
LS Trần Đình Triển: Chuyện đó có thể xảy ra, mà đó là trên cơ sở pháp luật. Ví dụ khi người bào chữa đã là nhân chứng của vụ án hay là người có liên quan hoặc đã tiến hành tố tụng nhưng với vai trò điều tra viên hay kiểm sát viên hay là thẩm phán trong vụ án đó, thì nghiêm cấm không được làm người bào chữa cho bị can bị cáo trong vụ án đó. Đấy là quyền của pháp luật.
Thứ hai, theo điều 57, 58 của Bộ Luật Tố tụng hình sự của nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, tôi cũng có thể dự đoán có lẽ cơ quan điều tra chưa chấp nhận tôi bào chữa cho anh Cù Huy Hà Vũ mặc dầu thủ tục tôi đã nộp.
LS Trần Đình Triển
Thứ hai, theo điều 57, 58 của Bộ Luật Tố tụng hình sự của nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, tôi cũng có thể dự đoán có lẽ cơ quan điều tra chưa chấp nhận tôi bào chữa cho anh Cù Huy Hà Vũ mặc dầu thủ tục tôi đã nộp.
Họ làm như vậy cũng không trái luật, bởi vì trong qui định của Bộ Luật Tố tụng hình sự, đối với những vụ án mà bị can bị cáo bị khởi tố điều tra về tội, tôi nói lại là về tội, xâm phạm an ninh quốc gia, thì cơ quan điều tra có quyền từ chối cấp giấy chứng nhận bào chữa cho luật sư để đảm bảo bí mật cho quá trình điều tra trong giai đoạn điều tra. Đến khi kết thúc điều tra thì khi đó luật sư mới được cấp giấy chứng nhận bào chữa.
Bảo vệ công lý
Thanh Trúc: Thưa luật sư Trần Đình Triển, luật sư nghĩ trường hợp ông Cù Huy Hà Vũ như thế nào?
LS Trần Đình Triển: Thực sự khi tôi nhận lời bào chữa cho anh Cù Huy Hà Vũ trong vụ này, cái thứ nhất tôi với anh Cù Huy Hà Vũ có nguồn gốc quê quán ở huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh. Bố vợ tôi với ông Cù Huy Cận, thân sinh anh Hà Vũ, cùng nhà thơ Xuân Diệu, bố nuôi của anh Hà Vũ, là bạn chiến hữu với nhau, cùng sát cánh bên nhau vì đảng vì đất nước Việt Nam. Anh em chúng tôi có thể coi nhau như anh em ruột thịt, nhưng trong cuộc sống đời thường một năm hay vài ba năm không gặp nhau, việc ai nấy làm.
Về đạo lý Việt Nam, một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ. Trong bối cảnh này tôi không thể làm ngơ trước việc của anh Cù Huy Hà Vũ.
Hình chụp LS Cù Huy Hà Vũ lúc bị bắt tại khách sạn do Cơ quan An ninh Điều tra cung cấp cho báo chí.
Lý do thứ hai, hiến pháp nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, Bộ Luật Hình sự, Bộ Luật Tố tụng hình sự và Luật Luật sư, đều qui định các bị can bị cáo được quyền mời luật sư.
Luật sư phải có trách nhiệm bảo vệ công lý. Trước nhiệm vụ đó và trước yêu cầu của thân chủ, là chị Hà mời tôi, tôi phải có trách nhiệm để góp phần cùng với các cơ quan tiến hành tố tụng xem xét và bảo vệ công lý đúng ở đâu sai ở đâu. Vì vậy tôi nhận bào chữa cho anh Cù Huy Hà Vũ với hai lý do như trên.
Còn đến giờ phút này mọi thông tin đang còn trong tính cách tham khảo, với tư cách một luật sư tôi chưa nói được điều gì cả vì tôi chưa có đầy đủ bằng chứng trong tay. Do đó tôi chưa biện hộ bất cứ một lời gì khi trong tay tôi chưa có đủ bằng chứng. Đấy là lời của tôi.
Thanh Trúc: Theo ý của luật sư, ông Cù Huy Hà Vũ có thể nào có những hành động gọi là đi ngược lại với chính sách của nhà nước không?
LS Trần Đình Triển: Tôi cũng không trả lời được điều đấy bởi vì tôi đã nói anh em tôi rất thân nhau nhưng việc ai người ấy làm. Mặc dầu những việc của anh Cù Huy Hà Vũ thì báo chính thức của nhà nước cũng rất ít đăng tải. Tôi chỉ nghe và chỉ biết nội dung như vậy nhưng tôi không hỏi anh ấy.
Nhưng tựu trung lại, anh Cù Huy Hà Vũ là người hiền lành, có đạo đức rất tốt và có một tư tưởng độc lập dân tộc. Tôi đọc được trong ý của anh, tất cả những việc anh làm là cũng vì độc lập chủ quyền thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước Việt Nam, vì một dân tộc Việt Nam đoàn kết, trí tuệ, văn minh và hạnh phúc. Tôi đọc được trong ý nghĩ của anh.
Luật sư phải có trách nhiệm bảo vệ công lý. Trước nhiệm vụ đó và trước yêu cầu của thân chủ, là chị Hà mời tôi, tôi phải có trách nhiệm để góp phần cùng với các cơ quan tiến hành tố tụng xem xét và bảo vệ công lý đúng ở đâu sai ở đâu.
LS Trần Đình Triển
Còn trong cách anh làm cụ thể, cũng có thể có những thao tác mà người ta cũng không đồng tình. Có những việc anh làm, đối với văn minh của nhân loại và luật pháp của nước khác thì có nhưng anh không thể áp dụng nước khác vào Việt Nam.
Mỗi một quốc gia có một nền pháp lý riêng mà phải phù hợp, còn khi Việt Nam chưa có thì không nên làm những việc mà nó trở thành ra một độc chiêu.
Điều anh làm nhiều người đã cho là chống đối. Hai nữa, những ý tưởng của anh vượt trước những suy nghĩ của người khác. Tôi hiểu tấm lòng của anh như vậy. Về mặt ý thức, tôi cho rằng nói anh chống đối nhà nước Việt Nam là tôi không tin. Bởi tấm lòng của anh luôn luôn hướng về tổ quốc Việt Nam và nhân dân Việt Nam.
Thanh Trúc: Thưa luật sư Trần Đình Triển, trong thời gian chờ đợi thì ông có chuẩn bị…
LS Trần Đình Triển: Tôi có thể trả lời trước với chị rằng tôi làm thủ tục theo qui định của pháp luật và theo ý của thân chủ. Nhưng chắc chắn câu trả lời trước là sau ba ngày tôi sẽ nhận được lời từ chối cấp giấy chứng nhận bào chữa.
Điều đó tôi cũng không phê phán cơ quan an ninh. Chúng ta phải thông cảm rằng pháp luật đang hiện hành thì mọi công dân phải tuân thủ trong đó có cả luật sư. Tôi phải chấp nhận chờ đợi cho đến khi có kết luận điều tra, khi đó tôi mới được cấp giấy chứng nhận bào chữa. Và khi tôi được đọc hồ sơ vụ án và được tiến hành những biện pháp mà pháp luật cho phép, khi đó tôi sẵn sàng trả lời báo chí.
Còn đến bây giờ tôi chưa có một thông tin, chưa có bằng chứng gì trong tay thì thông cảm cho tôi là tôi chưa bình luận, chưa trả lời được bất cứ điều gì.
Thanh Trúc: Xin cảm ơn thời giờ của ông.
T. T.