Thảm hoạ bauxite sắp tấn công châu Âu

(VnMedia) – Đất nước Hungary đang phải đối mặt với một thảm hoạ sinh thái nghiêm trọng chưa từng có trong lịch sử. Thảm hoạ bắt đầu xảy ra từ ngày 4/10 khi bể chứa bùn đỏ của nhà máy sản xuất nhôm Ajka Timfoldgyar thuộc thị trấn Ajka, cách thủ đô Budapest khoảng 164km về phía tây nam, bị vỡ ra. Hàng triệu mét khối bùn đỏ nhanh chóng biến thành một cơn lũ lớn tràn ra khắp các khu dân cư xung quanh. Kinh hoàng hơn, dòng lũ bùn độc hại này đã tràn đến sông Danube – dòng sông dài thứ hai Châu Âu.

Dòng lũ bùn đỏ đã cuốn trôi hàng trăm ngôi nhà, xe cộ, phá hủy nhiều cây cầu ở Hungary. Ít nhất 4 người chết, 6 người đang mất tích và 123 người bị thương. Một điều đáng lo ngại hơn là dòng bùn đỏ độc hại này được cho là sẽ để lại hậu quả lâu dài đối với con người và hệ sinh thái.

Thảm hoạ chưa từng có

Hungary đã phải tuyên bố tình trạng khẩn cấp ở 3 quận hôm 5/10 sau khi lũ bùn đỏ – chất cặn từ việc khai thác bauxite, tấn công làng Kolontar, Devecser và nhiều ngôi làng khác.

Thủ tướng Hungary Viktor Orban hôm qua (7/10) đã đến làng Kolontar và ông đã phải thốt lên rằng việc dọn sạch rác và bùn đỏ ở một phần ngôi làng này chẳng có ích gì bởi người ta sẽ chẳng thể tiếp tục sống ở đó.

“Rất khó để có thể tìm được từ miêu tả về tình trạng hiện nay. Nếu bể chứa bùn đỏ vỡ trong đêm, tất cả mọi người đã chết,” ông Orban đã nói như vậy với các phóng viên.

Theo Thủ tướng Orban, “đây là một thảm hoạ sinh thái chưa từng có trong lịch sử Hungary. Nguyên nhân dẫn đến thảm hoạ này có thể là do lỗi của con người. Bức tường của bể chứa bùn đỏ không thể vỡ chỉ trong vòng một phút. Người ta đáng ra có thể phát hiện ra sự cố này từ trước”.

Ông MAL Zrt, giám đốc nhà máy Ajkai Timfoldgyar, cho biết lần kiểm tra bể chứa bùn đỏ lần cuối cùng là cùng ngày với hôm xảy ra thảm hoạ nhưng khi đó, các nhân viên của ông không phát hiện ra điều gì bất thường.

Hiện tại, các nhân viên cứu trợ thảm hoạ, binh lính và người làng đang dọn sạch rác rưởi và bùn đỏ đồng thời tìm kiếm 3 người mất tích.

Nhiều người dân ở khu vực đã bị bỏng hoặc bị đau mắt bởi trong bùn đỏ có nhiều chất hoá học độc hại. Nhiều người ở làng Kolontar cho hay họ sẽ không quay trở lại ngôi nhà của mình bởi họ cảm thấy không an toàn.

“Tôi đã bị mắc kẹt trong dòng bùn đỏ suốt 45 phút. Dòng lũ đó chảy xiết suýt cuốn tôi đi nhưng tôi đã cố hết sức bám chặt lấy chiếc cọc gỗ ở chuồng lợn. Nhưng tôi hầu như không thể thở nổi bởi không khí đó, cái mùi đó và váng bẩn đó.Tôi biết nó khó chịu như thế nào bởi tôi đã từng làm việc trong nhà máy bauxite suốt 17 năm,” Etelka Stump – một nạn nhân của cơn lũ bùn đỏ kể lại.

Theo Quỹ Quốc tế Bảo vệ Thiên nhiên (WWF) có trụ sở ở Geneva, dòng bùn đỏ độc hại ở Hungary có thể để lại những hậu quả lâu dài lên đất đai, dòng nước ngầm, cây cối và động vật ở những khu vực mà nó tràn qua.

Ông Gbor Figeczky, quyền Giám đốc điều hành WWF ở Hungary, nhận xét sự phá huỷ mà dòng bùn đỏ gây ra cho cuộc sống thiên nhiên sẽ nghiêm trọng đến mức “không thể đánh giá”.

Lũ bùn đỏ chảy đến sông Danube, thảm hoạ lên cấp quốc tế

Hôm qua, xác cá chết nổi đầy trên sông Danube khi dòng bùn đỏ kinh hoàng ở Hungary tràn đến con sông dài thứ hai Châu Âu này. Diễn biến này có khả năng biến thảm hoạ của Hungary thành thảm hoạ quốc tế.

Theo ông Tibor Dobson, giám đốc khu vực của cơ quan cứu trợ thảm hoạ Hungary, dòng bùn đỏ đã chảy đến chi nhánh chính của sông Danube lúc trưa ngày hôm qua theo giờ địa phương (khoảng 5h chiều qua theo giờ Việt Nam) sau khi xoá sổ cuộc sống của mọi sinh vật ở nhánh sông nhỏ hơn là Marcal.

“Tôi có thể xác nhận việc chúng tôi đã nhìn thấy rất nhiều cá chết ở nhánh sông chính của Danube,” ông Dobson cho biết. Mẫu nước thu được ở đây có độ pH lên tới 9,1.

“Để cứu hệ sinh thái của dòng sông, độ pH ở đây phải được giảm xuống dưới con số 8,” ông Dobson nói.

Serbia, Croatia và Rumani cho biết họ đang tăng cường giám sát dòng sông Danube trong bối cảnh có nguy cơ người dân ở các thành phố dọc dòng sông sẽ uống phải nước nhiễm độc.

Ông Adrian Draghici, người đứng đầu cơ quan quản lý nước ở quận Mehedinti, cách Bucharest khoảng 400km về phía tây, cho biết sự ô nhiễm do lũ bùn đỏ gây ra có thể lan sang Rumani vào ngày mai (9/10).

Thủ tướng Hungary Viktor Orban cho biết lúc này đất nước ông không cần sự trợ giúp về mặt tài chính mà hoan nghênh sự giúp đỡ về mặt chuyên môn hoặc kinh nghiệm để giúp giải quyết thảm hoạ bùn đỏ.

Ở Brussels, Bỉ, Uỷ ban Châu Âu cho hay, Hungary đang yêu cầu cơ quan này cử từ 3 đến 5 chuyên gia đến giúp nước này làm sạch chất độc trong dòng bùn đỏ.

Trong khi đó, Công ty Thuowng mại và Sản xuất Nhôm MAL – cơ quan chủ quản của nhà máy Ajka Timfoldgyar, thông báo, họ có kế hoạch “cứu trợ khẩn cấp” 504 USD cho mỗi gia đình nạn nhân.

MAL đang phải đối mặt với sự chỉ trích gay gắt về thảm hoạ bùn đỏ độc hại nhưng công ty này vẫn khăng khăng cho rằng họ không làm gì sai.

Một vài hình ảnh về thảm hoạ bùn đỏ ở Hungary: