06/10/2010
Việt Nam đã yêu cầu Trung Quốc thả 9 ngư dân đang bị nước này cầm giữ. Đây là thời điểm khó xử cho Bắc Kinh.
Có lẽ Trung Quốc cảm thấy cần dìm cuộc tranh cãi ngoại giao về lãnh hải xuống với cuộc họp diễn ra tuần này giữa Thủ tướng Ôn Gia Bảo và Thủ tướng Nhật Bản Naoto Kan.
Phát biểu trước khi rời cuộc họp Á-Âu tại Brussels (Bỉ), ông Kan cho biết, hai nhà lãnh đạo đã nói chuyện gần nửa giờ (ngay trong một hành lang sau bữa tối) hôm thứ Hai, và cả hai đều đồng ý rằng thật “không đáng” để làm cho mối quan hệ hai bên xấu đi.
Tất nhiên, lý do cơ bản làm phát sinh mâu thuẫn chính là tranh chấp chủ quyền các hòn đảo Senkaku – theo cách gọi của Nhật Bản, còn phía Trung Quốc gọi là đảo Điếu Ngư – đã tạm gác lại chưa giải quyết, trong bối cảnh cả hai vị lãnh đạo đều nhắc lại rằng họ xem những hòn đảo như một phần lãnh thổ của mình. Xem ra ông Kan đã dùng bài phát biểu tại cuộc họp để gửi đến Trung Quốc một thông điệp, cảnh báo rằng các quốc gia phải “cùng tuân theo quy định chung”. Mặc dù vậy, như thế vẫn tốt hơn trước các lo ngại rằng họ đang thực sự nói chuyện với nhau.
Song, có thể nói Trung Quốc đã “gieo nhân nào, gặt quả nấy”, hôm 06/10, Việt Nam ra tuyên bố yêu cầu Trung Quốc phải trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện đối với 9 ngư dân Việt Nam bị phía Trung Quốc bắt giữ hồi tháng trước tại khu vực quần đảo Hoàng Sa đang tranh chấp với Việt Nam.
Theo Reuters, các quan chức ở Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội nói rằng các “thủy thủ” (cách gọi ngư dân Việt Nam của đại lục) này đã đánh bắt cá trái phép bằng chất nổ và họ chỉ được thả khi nào thuyền trưởng chịu nộp tiền phạt. Việt Nam đã phản ứng bác bỏ những tuyên bố mà họ cho là “vô lý” này.
Đây là thời điểm khó xử cho Trung Quốc vì vào tuần tới họ sẽ tham dự Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á với các đối tác (ADMM+8) tại Hà Nội, với sự góp mặt của Hoa Kỳ.
Bắc Kinh đã chính thức xác nhận Bộ trưởng Quốc phòng Lương Quang Liệt sẽ tham gia sự kiện này nhằm phác thảo các kế hoạch quốc phòng của Trung Quốc và đề xuất sự hợp tác chung ở khu vực (có lẽ họ Lương đang phải “luyện tập” với gương mặt không nụ cười nổi tiếng của mình) và cũng sẽ “mặt đối mặt” với Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Robert Gates trong một “pha diễn” ngắn nhưng hết sức quan trọng.
Sẽ là điều thú vị khi xem bầu không khí giữa hai bên có giảm đi ít “sương mù” nào hay không so với lần họ gặp nhau tại Diễn đàn An ninh châu Á-Thái Bình Dương (Đối thoại Shangri-la) ở Singapore hồi tháng Sáu. Tại đó, Bộ trưởng Gates đã quy trách nhiệm cho Trung Quốc là thiếu tiến bộ trong việc cải thiện quan hệ vững chắc với các đối tác.
Nguồn: http://the-diplomat.com/china-power/2010/10/06/hanoi-headache-for-china/
Quốc Ngọc dịch
Người dịch gửi trực tiếp cho BNV