Bài trả lời phỏng vấn dưới đây do TS Luật Cù Huy Hà Vũ trực tiếp chuyển đến BVN đề nghị công bố giúp. Nhận thấy nội dung những điều tác giả đề cập là từ góc độ luật pháp đề xuất ý kiến về quyền tiếp cận hồ sơ tài liệu của Luật sư bào chữa cho thầy giáo Phạm Minh Hoàng, một vấn đề có thể khá bổ ích cho nhiều vụ án khác, BVN trân trọng đăng lại bài này để bạn đọc rộng đường dư luận, mặc dù bài phỏng vấn vốn được đăng trên một trang mạng chúng tôi không quen biết. Bản quyền và trách nhiệm trước sau vẫn thuộc TS Cù Huy Hà Vũ.
Bauxite Việt Nam
TS Cù Huy Hà Vũ
VRNs (07.09.2010) – Sài Gòn – Tối ngày 06.09.2010 sau khi biết tin giáo sư Phạm Minh Hoàng bị chính thức tạm giam 4 tháng để điều tra về tội “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền”. Và sau 24 ngày bị tạm giam mà luật sư bào chữa vẫn chưa tiếp xúc được với thân chủ cũng như hồ sơ vụ việc.
Việc luật sư bào chữa chưa được phép gặp thân chủ có đúng quy định của pháp luật hiện hành? Và việc giáo sư Hoàng viết báo trên blog và cho đảng Việt Tân có bị coi là phạm pháp?
Mời quý vị theo dõi cuộc phỏng vấn sau giữa Thomas Việt với tiến sĩ luật Cù Huy Hà Vũ.
Thomas Việt: Tiến sĩ có ý kiến gì về việc giáo sư Phạm Minh Hoàng bị tạm giam 4 tháng để điều tra theo điều 79 bộ luật hình sự?
TS Cù Huy Hà Vũ: Tôi cũng chưa biết nội dung tạm giam giáo sư Hoàng theo điều 79 là như thế nào?! Gia đình giáo sư phải hỏi lý do cụ thể, chứ nói không như thế thì không bình luận được. Ví dụ họ nói theo điều 79 thì phải nói là tại sao giáo sư Hoàng bị tạm giam theo điều 79, bị khởi tố hình sự về “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”?! Có những chứng cứ nào? Công an phải đưa ra chứng cứ, nếu không có thì gia đình giáo sư phải hỏi họ đầu tiên.
Thomas Việt: Em có hỏi chị Oanh, vợ giáo sư Hoàng, thì cơ quan điều tra chưa đưa ra được chứng cứ nào cả.
TS Cù Huy Hà Vũ: Thế thì ngay bây giờ gia đình mời luật sư bào chữa đi. Ngay từ giai đoạn điều tra luật sư có quyền tiếp xúc với giáo sư Hoàng mà! Luật sư bào chữa phải làm chức năng của mình là vào gặp giáo sư Hoàng để biết rõ. Đó là công việc của luật sư bào chữa. Luật sư phải yêu cầu cơ quan điều tra vào gặp giáo sư Hoàng hỏi cho ra lẽ.
Thomas Việt: Luật sư Hải, luật sư bào chữa, cho đến giờ, 24 ngày rồi, vẫn chưa tiếp xúc được với hồ sơ của giáo sư Hoàng.
TS Cù Huy Hà Vũ: Luật sư Hải phải đấu tranh theo đúng quy định của pháp luật, đòi phải được tiếp xúc hồ sơ, đòi được gặp giáo sư Hoàng. Một luật sư phải làm được việc đấy nhé!
Thomas Việt: Họ vừa đưa ra quyết định tạm giam 4 tháng vì có âm mưu lật đổ, họ nói như vậy thôi.
TS Cù Huy Hà Vũ: Lật đổ như thế nào?! Chứng cứ đâu?! Thì luật sư bào chữa phải làm việc chỗ tạm giam.
Thomas Việt: Giờ cơ quan điều tra không cho người thân và cả luật sư bào chữa vào tiếp súc với giáo sư Hoàng!
TS Cù Huy Hà Vũ: Không, luật sư bào chữa có quyền. Đấy là nói phét nói bằng mồm đấy thôi! Trong bộ luật tố tụng hình sự quy định “luật sư có quyền tham gia ngay từ giai đoạn điều tra”. Hiện nay là giai đoạn điều tra nên luật sư bào chữa có quyền.
Thomas Việt: Vậy mà cơ quan điều tra họ nói giáo sư Hoàng đang bị điều tra theo điều 79 bộ luật hình sự nên không cho luật sư vào tiếp xúc với thân chủ.
TS Cù Huy Hà Vũ: Điều tra cái gì thì luật sư vẫn có quyền. Đó là quyền lợi của bị can. Cứ đúng luật mà làm thôi! Nếu giỏi thì ra văn bản cấm luật sư đi?!
Thomas Việt: Nếu sau 4 tháng mà không đủ chứng cứ buộc tội giáo sư Hoàng, trong luật có quy định nào để đền bù cho bị can không?
TS Cù Huy Hà Vũ: Phải bồi thường thiệt hại, đồng thời truy tố những nhân viên điều tra đã gây nên vụ việc này.
Thomas Việt: Nếu bị buộc tội theo điều 79 bộ luật hình sự thì thời gian đi tù là bao lâu?
TS Cù Huy Hà Vũ: Tùy theo mức hành vi, tùy theo cái mà họ kết tội là như thế nào?! Cho đến giờ thì chưa có gì để nói giáo sư Hoàng phạm tội cả, mới chỉ tạm giam để điều tra. Có thể có tội, và cũng có thể là vô tội. Ngay từ giờ luật sư bào chữa phải vào cuộc sớm sẽ xác định bản chất của vụ việc. Nếu giáo sư Hoàng vô tội thì sự tham gia sớm của luật sư sẽ giải phóng sớm giáo sư.
Thomas Việt: Giáo sư Hoàng có viết các bài như “Xóa bỏ hận thù: tại sao không ?”, “Xin một lần lắng nghe !”, “Giống giống… quen quen.” , “Tôi đi rước đuốc Bắc Kinh”, “Luận về Nhục”. Những bài này được đăng trên blog của giáo sư và các báo đài nước ngoài. Vậy giáo sư Hoàng có thể bị buộc tội về các bài viết này?
TS Cù Huy Hà Vũ: Nếu chỉ bày tỏ quan điểm thôi thì chả có gì để mà kết tội cả!
Thomas Việt: Em đang phỏng vấn tiến sĩ đây thì em có bị kết vào tội gì không?
TS Cù Huy Hà Vũ: Kết vào tội gì?! Mình muốn phỏng vấn ai, hỏi ai thì kệ. Cũng như tôi muốn trả lời ai thì thoải mái! Quan điểm của tôi là tự do thích gì nói đó tất nhiên trên cơ sở pháp luật.
Thomas Việt: Tiến sĩ có dự định trình quốc hội sửa đổi một số điều luật chưa rõ ràng để mọi công dân sống trong nước Việt không sợ bị chụp mũ vì những điều luật đó?
TS Cù Huy Hà Vũ: Bao nhiêu điều tôi đang làm là đang đấu tranh, bởi vì có nhiều cái người ta lạm dụng, lợi dụng, trên thực tế nếu làm đúng pháp luật thì chả ai bị oan cả!
Thomas Việt: Tiến sĩ nghĩ như thế nào về việc sau 24 ngày rồi mà cơ quan điều tra vẫn chưa cho phép luật sư bào chữa tiếp xúc với thân chủ và hồ sơ?
TS Cù Huy Hà Vũ: Tôi thấy đó là điều trái pháp luật. Còn việc đấu tranh cụ thể để cho gặp giáo sư Hoàng đó là việc của luật sư Hải, hoặc những luật sư khác mà gia đình giáo sư Hoàng thuê.
Thomas Việt: Em chân thành cảm ơn tiến sĩ Vũ.
Thomas Việt