“… Trái tim tôi vẫn đập cùng nhịp với phong trào khí hậu”

Trại giam số 6, tỉnh Nghệ An,

Ngày 24 tháng 6 năm 2025 là kỷ niệm bốn năm ngày tôi bị bắt.

Lý do tôi đang ở trại giam Nghệ An là sự bất công đang diễn ra tại đất nước tôi – Việt Nam.

Tôi không chỉ nói đến phiên tòa bất công và bản án dành cho tôi và gia đình tôi, mà là sự bất công đối với không khí, đất đai và sông ngòi của Việt Nam, đối với những cộng đồng bị ảnh hưởng bởi ô nhiễm môi trường — dù là do các dự án thủy điện, nhiệt điện than, khai khoáng hay hóa chất độc hại — đối với những cộng đồng bị mất sinh kế để nhường chỗ cho các dự án kinh doanh độc hại.

Sự bất công ở bất kỳ đâu cũng là mối đe dọa đối với công lý ở khắp mọi nơi.

Chúng ta gắn bó với nhau trong một mạng lưới tương tức, được dệt nên trong cùng một tấm áo số phận. Bất cứ điều gì ảnh hưởng trực tiếp đến một người đều ảnh hưởng gián tiếp đến tất cả.

Vì đang bị giam giữ tại nhà tù Nghệ An, tôi không thể tiếp tục công việc vì sự phát triển bền vững và chuyển dịch năng lượng công bằng cho Việt Nam, nhưng tôi biết và muốn cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp của tôi – không chỉ vì đã sát cánh bên tôi mà còn đang tích cực thúc đẩy một quá trình chuyển dịch xanh và công bằng tại Việt Nam.

Sự dấn thân của các bạn không mang tính hình thức mà được thể hiện trong hoạt động vận động chính sách, các chiến dịch bảo vệ khí hậu và các thỏa thuận quốc tế…

Bất ổn toàn cầu hiện nay — được đánh dấu bằng các cuộc chiến khu vực, bất ổn dân sự, khủng hoảng người tị nạn và chủ nghĩa cực đoan chính trị — phần nào phản ánh hậu quả dài hạn của cách viện trợ và quyền lực quốc tế đã được sử dụng.

Tôi rất biết ơn khi được tin nguồn tài trợ từ EU cho JETP đang tích cực chảy vào Việt Nam, và tôi đặt niềm tin vào EU cũng như vào các bạn, bạn bè và đồng nghiệp của tôi, để đảm bảo rằng viện trợ từ EU phải được ràng buộc chặt chẽ với các điều kiện về Minh bạch, Thực thi chống tham nhũng và Các chuẩn mực về Nhân quyền, bao gồm bảo vệ không gian dân sự.

Đây không chỉ là các mối quan tâm đạo đức – mà là các biện pháp bảo vệ thiết thực để đảm bảo rằng tiền công đem lại kết quả thực chất và bền vững. Nếu những điều kiện đó không được tôn trọng, viện trợ cho khí hậu và phát triển có nguy cơ bị làm sai lệch hoặc bị thao túng.

Người dân Việt Nam phải là trung tâm của các quyết định viện trợ.

Tiếng nói địa phương, lãnh đạo địa phương và xã hội dân sự hiểu rõ thách thức của vấn đề hơn bất kỳ ai. Việc họ tham gia vào việc xác định ưu tiên, thiết kế chương trình và giám sát kết quả là điều bắt buộc. Đây là con đường duy nhất để xây dựng những cộng đồng bền vững và có khả năng chống chịu. Và cuối cùng, công lý không thể bị đem ra trả giá cho sự ổn định chính trị

Ngay cả sau song sắt nhà tù, trái tim tôi vẫn đập cùng nhịp với phong trào khí hậu. Tôi hy vọng sẽ sớm được đồng hành cùng bạn bè, đồng nghiệp của mình để xây dựng một tương lai công bằng và đáng sống – niềm tin vững mạnh của chúng ta.

Đặng Đình Bách