Hung Vu
Tư duy cầu kỳ, diêm dúa ngự trị thủ đô lâu quá. Kiến trúc Hồ Gươm cần giản dị, bình yên hơn. Nếu không làm đẹp được hơn như người Pháp đã xây dựng Hà Nội, thì đừng động tay động chân vào để nó “quê” đi. |
Cách đây 5 năm, ngày 3/6/2020, UBND quận Hoàn Kiếm cùng các đơn vị liên quan đã từng tổ chức phát động cuộc thi thiết kế công trình Cột mốc Km0 – thuộc Dự án đầu tư xây dựng, cải tạo chỉnh trang khu vực xung quanh Hồ Gươm. Nhiều chuyên gia quy hoạch, kiến trúc, sử học đã tham dự cuộc phát động đó và đã góp ý cho dự án.
Trước đó, năm 1996, thành phố Hà Nội từng tổ chức cuộc thi về Km0.
Từng tham gia làm đồ án quy hoạch về Hồ Gươm và vùng phụ cận năm 1996, KTS Cao Xuân Hưởng cho hay, khi làm đồ án, nhóm nghiên cứu đã cố gắng đi theo hướng loại bỏ công trình kiến trúc không phù hợp để trả lại không gian cho hồ chứ không phải đưa thêm công trình mới. Nếu nhìn từ góc độ đó thì cuộc thi thiết kế Km0 đi ngược lại quan điểm của quy hoạch.
Về hình thức Cột mốc Km0, KTS Nguyễn Thúc Hoàng, nguyên Phó chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam, nêu quan điểm không nên làm cột mốc là hình khối nổi, chỉ cần đặt nằm phẳng trên mặt đất giống như cột mốc Km0 của nước Pháp đặt trước sân Nhà thờ Đức bà Paris hay việc ghi danh ở đại lộ bên Mỹ.
“Cột mốc Km0 không nên là các công trình tượng đài cao lớn, dựng đứng lên. Không nên làm công trình gì nổi bật ở quanh Hồ Gươm”, KTS Hoàng nói.
Thế nhưng, hôm qua 21/3, UBND quận Hoàn Kiếm cho biết quận sẽ cùng nhóm tác giả đoạt giải nhất cuộc thi thiết kế Cột mốc Km0 do tạp chí Kiến trúc của Hội Kiến trúc sư Việt Nam và quận tổ chức năm 2020, lắp đặt cột mốc Km0 tại trung tâm sân khánh tiết, phía trước tượng đài vua Lý Thái Tổ.
Và đây là thiết kế của Cột mốc Km0 của Hà Nội. Nhóm tác giả đoạt giải nhất đến từ Đại học Kiến trúc Hà Nội với bài thi mang tên Cổng ánh sáng. Lấy triết lý trời tròn, đất vuông của người Việt, nhóm thiết kế cột mốc là tấm đồng hình vuông được đúc nguyên khối với tâm điểm hình tròn tượng trưng cho Thủ đô Hà Nội, từ đây tỏa ra các đường gờ rãnh bao quanh như những con đường thiên lý. Nhóm cũng kết hợp công nghệ chiếu sáng cho ngày, đêm và các ngày lễ lớn để làm điểm nhấn cho Km0.
Tóm lại là rất loằng ngoằng, rối rắm, cầu kỳ. Vừa tốn diện tích, tốn đồng và… tốn điện.
Km0 Hà Nội có tấm đồng hình vuông kích thước 2020×2020 mm được đúc nguyên khối dày 60 mm. Ảnh: Nhóm thiết kế.
Phối cảnh 3D
Hãy xem Cột mốc Km 0 của Paris, thủ đô hoa lệ nước Pháp, Kinh đô Ánh sáng châu Âu và thế giới: Khi du khách đến tham quan Quảng trường trước lối vào của Nhà thờ Đức Bà Paris, mọi người thường dừng lại chụp ảnh cột mốc Km0. Vị trí Km0 này được đánh dấu gồm 4 viên đá ghép thành hình tròn có đường kính khoảng 1 mét, bên trên khắc dòng chữ POINT ZERO DES ROUTES DE FRANCE chạy vòng tròn, chính giữa biểu tượng là một miếng đồng bát giác với hình mặt trời đang tỏa sáng.
Còn mốc Km0 của Tây Ban Nha được đặt ngay trung tâm quảng trường Puerta del Sol, Madrid:
Km0 của Nga đặt tại Moscow, nằm phía trước cánh cổng Iberian, cách quảng trường Đỏ và một đoạn đường ngắn, làm bằng đồng khắc hình mặt trời:
Km0 của Cuba nằm trong sảnh chính tòa nhà El Capitolio có nhiều lượt khách tham quan nhất Havana:
Tất cả các Km0 ấy đều rất đẹp vì đơn giản đến giản dị, và cô đọng, khu biệt tới mức không cần một lời giới thiệu thêm nào nữa.
Lâu nay cư dân mạng hay gọi đùa Hà Nội là Paris, nhưng là Paris 2, nếu không muốn nói là Paris “dỏm”. Rất lạ là cái gì “dỏm” cũng thường được khoác cái áo rất diêm dúa, cầu kỳ và tốn kém. (Đôi khi còn thêm tý tính … triết học).
Km0 Hà Nội với Km0 Paris và Km0 của những thủ đô nói tới ở trên khác nhau không phải ở vị trí đặt mốc, khác nhau không phải ở ý tưởng kiến trúc, kích thước, hình khối, hình dạng, cao thấp, bé to… mà chúng khác nhau ở chiều sâu của tầm nhìn văn hoá của các ngài Thị trưởng.
Và khoảng cách ấy là vô biên đối với Hà Nội ta!
H.V.
Nguồn: FB Anh Tai Ho